KİTAP TANITIMLARIM 102.

“KISSALAR KİTABI”- Ambrose Bierce, Cem Y., 103 s., 1. Basım, 2020.

 

“Bir kemik için kapışan ancak üstünlük kuramamış iki köpek, anlaşmazlıkları ile ilgili bir koyuna başvurdu. Koyun, açıklamaları sabırla dinledikten sonra kemiği göle fırlattı. ‘Bunu neden yaptın?’ dedi köpekler. ‘Çünkü’ diye yanıt verdi koyun, ‘ben bir vejetaryenim.”

Yine 19. Yüzyıl’da batıdayım. ABD’li yazarın adını sanırım yayınevi yanlış yazmış kapakta, “Ambrose” olması gerek, “Ambroce” yazılmış. Her neyse, yine ağırlıklı gotik korku öyküleri yazan bir yazar, ancak bu kitabın tarzı öyle değil. Adı gibi, kıssalardan (anekdotlar) ve değiştirilmiş bazı fabllardan oluşuyor kitap. Ezop Masalları bunların bazıları…

Tamamen alaycı, birçok kurum ve kişiyi iğneleyici, hicivli kıssalar bunlar. En çok da politikacılar, hukuk ve hukukçular gibi bürokratik olanlar hedef alınmış. Bazen de soyut kavramlar kişiselleştiriliyor (Bakınız: Seçtiğim Alıntı).  Hayvanlar da epey yer alıyor. Yazar, insani değerleri, etiği, adaleti, içinde yaşadığı çağın da etkisinde olarak eleştiriyor. Tekrar belirteyim, ciddi bir üslupla, deneme şeklinde yazılmış eleştiriler değil bunlar, mizahi bir dille kısa kısa yazılmış anekdotlar. Bir ya da birkaç paragraf uzunluğundalar zaten. Hızlıca okunabiliyor.

Mesela iyi bildiğimiz bir Ezop Masalı olan “Ağustos Böceği ile Karınca”nın Bierce uyarlamasında karınca, böceğe neden yaz boyu yemek biriktirmediğini sorar. Ağustosböceği ise biriktirdiğini ama karıncaların yemekleri yürüttüğünü söyler… Gibi… Kapakta da Gustave Dore tablosu kullanılmış.

Üzerine yazacak daha fazla bir şey bulamadım. İlgisini çekenler göz atabilir.

 

SEÇTİĞİM ALINTI:

“Bir ahlak kuralı ile maddi çıkar, yalnızca birinin geçmesine yetecek kadar geniş bir köprüde karşılaştı.

‘İn aşağı seni aşağılık şey!’ diye gürledi ahlak kuralı, ‘bırak da öbür tarafa geçeyim!’

Maddi çıkar hiçbir şey demeden ötekinin gözlerine bakıyordu yalnızca.

‘Eh,’ dedi ahlak kuralı, tereddütle ‘kimin yere uzanıp kimin üstünden geçeceğine kura çekip karar verelim.’

Maddi çıkar, kesintisiz sessizliğini ve sarsılmaz bakışlarını sürdürdü.

‘Bir çatışmadan kaçınmak için’ diye söze yeniden başladı ahlak kuralı, biraz sıkıntılı bir şekilde. ‘Kendim uzanacağım ve üstümden geçmene izin vereceğim.’

Derken maddi çıkar dile geldi, üstelik bu dil kendine çok da uygundu: ‘Çok iyi bir döşeme olduğunu düşünmüyorum. Neyin ayağımın altında olduğu konusunda biraz dikkatliyimdir. Sanırım suyu boylayacaksın.’

Öyle de oldu.”