KİTAP TANITIMLARIM 186.

“JAPONYA’DAN HAYALET ÖYKÜLERİ, EFSANELER, MASALLAR” – Petek Kitamura, Taksim & Taksim Y., 172 s., 1. Baskı, 2005.

 

Kitabın özgün ismini arıyordum ki meğer yazar Türk’müş. Petek Hanım, 1954’te Karabük’te doğmuş. 1990’dan beri Japonya’da inşaat mühendisi olarak çalışmaktaymış ve soyadından anlaşılacağı üzere, orada Japon bir beyle evlenmiş. Japonya’da öğrendiği masalları, efsaneleri, korku anlatılarını bu kitapta toplamış.

Asıl işinin yazarlık, yazmak olmadığı belli oluyor. Öğrenilen şeylerin aktarılması olarak görebiliriz kitabı. Herhangi bir ana başlık ve alt bölümler barındırmayan kitapta baştan sona kadar art arda masallar, efsaneler anlatılıyor. Yalnızca her birinin başlığı var. Yer yer, yazarın oğlunun çizimleri yer alıyor. Gramajı biraz fazla, kaliteli, beyaz bir kâğıt kullanılmış.

Bir korku fanı için, Japonya ilgi çekici bir ülke. Hemen, yakın tarihli “Halka” (Ring) filmi ve sonrasında patlayan uzak doğu korku furyası aklımıza gelebilir. Bunun sinemada öncesi de var elbette. Fakat çok daha öncesinde köklü bir toplumun anlattıkları, yazdıkları var. Yazarın bu kitabın girişinde de belirttiği üzere, tüm tarihlerinde olduğu gibi günümüzde de Japonlar hayalet, hortlak, cin, peri, ruhlara dair masal ve hikâyelere büyük yer verirler ve her yaşta bu varlıklara inanır, onlardan korkarlar. Bu inançların kökeni Japon mitolojisi olsa da yerel Şintoizm ile Çin ve Hindistan’dan gelen Taoizm ve Budizm de bunları destekliyor ve yayılmalarına yardımcı oluyormuş. Bu efsanelerin çoğunun temelinde, belki de insanlığın en büyük merakı-korkusu olan ölüm ve sonrası yer alıyor. Japon inançlarında birçok tanrı bulunuyor. Ayrıca, etraflarında ruhlar dolu olduğuna inanıyorlar.  Ölen kişinin ruhunun kızgın ve kirli olduğuna inandıkları için ölümden sonraki yedi yıl boyunca ruhun arınması ve huzura kavuşması için özel dinsel törenler yapıyorlarmış. Bu törenler sonunda ölen kişi, ruh oluyormuş. Bu süreç zarfında ise, ölen kişi yaşam dünyası ile gölgeler dünyası arasında yolunu arıyormuş. Yapılan dualar onun bu yolu kolay bulmasını sağlamak içinmiş.

Kitapta tüyler ürpertecek hayalet öyküleri de olmasına rağmen hayvanların kişileştirildiği öğüt verici fabllar ve bilgilendirici anlatılar da var. Bazılarının dramatik alt metinleri okuyucuyu duygulandırmayı amaçlamış. Bir paragraf ila birkaç sayfa arasında değişen 60-70 civarı masal-efsane yer alıyor kitapta. Çocuk masalları tarzında olanların yanında gerçekten yaşanmış olduğu iddia edilen ve yaşayan kişi tarafından anlatılan doğaüstü korkunç olaylar da var. Özellikle ortalarda dolaşan kadın ruhların sayısı fazla. Bazılarını okurken ürperdim, bazıları ise vasat çocuk masalı gibiydi.

Yureiler (hayaletler), yüzü olmayan hayalet kadın Mujina, fırtınalı gecelerde beyaz bir kimono ile görülen hayalet kadın Yuki Onna, otostop çeken hayaletler, taze ölülerin cesetleriyle beslenen Jikininki, uzun burunlu renkli dağ şeytanları Tengu’lar, Kappa’lar, altın çocuk Kintaro, ağlayan ejderha, şarkı söyleyen kaplumbağa, aydaki tavşan, arabulucu tilki, sihirli nesneler, canlanan oyuncak bebekler, canlanan heykeller, büyücüler ve daha niceleri sizleri bekliyor. Çocukluğunda, büyükannelerinin anlattığı korkunç yerel hikâyeleri dinlemeyi sevenler için ilgi çekici bir toplumun efsanelerinin derlendiği ilgi çekici bir kitap. Korku ve folklor birlikteliğiyle ilgilenenler kaçırmasın diyorum.